Buty antyelektrostatyczne i obuwie ESD – kto powinien je nosić?

Elektronika jest obecna wszędzie i wszyscy mamy z nią nieustanny kontakt. Ciężko mówić o jej wadach czy zaletach bo doskonale zdajemy sobie sprawę, że obecnie bez niej wszystko byłoby znacznie utrudnione. Wielu z nas z pewnością nie potrafiłoby wyobrazić sobie bez niej życia. Wszyscy doświadczyliśmy zjawiska wyładowania elektrycznego, np w przypadku elektryzowania się materiału podczas zakładania ubrań lub dotykania klamki drzwi. Zjawisko to może jednak prowadzić do znacznie poważniejszych sytuacji. Dlatego dzisiaj opowiemy o tym, kto i dlaczego powinien nosić buty antyelektrostatyczne i obuwie ESD (z j. ang: Electro Static Discharge).

Buty antyelektrostatyczne i obuwie ESD – kiedy stosujemy?

Odzież i obuwie ESD stosuje się aby nie dopuścić do wyładowań elektrostatycznych lub zminimalizować ich skutki. Dzięki temu obuwiu chroniącemu przed efektem ESD możemy zapobiec elektrycznemu naładowaniu osoby noszącej takie obuwie. Mogłoby ono nastąpić np. podczas tarcia w trakcie chodzenia po niektórych powierzchniach. W przypadku sytuacji, gdy doszłoby do rozładowania elektrostatycznego bądź kontaktu użytkownika z wysokim napięciem, to dzięki oporowi minimum 0,75 MΩ skutki jego będą złagodzone. Zgodnie z normą EN 61340:2007 ochrona przed efektem ESD zapewnia odprowadzanie ładunków elektrostatycznych zapobiegając przy tym uszkodzeniom wrażliwych elementów poprzez wyładowania.

Obuwie ESD stosujemy więc m.in. w:

• przemyśle samochodowym,
• przemyśle farmaceutycznym,
• przemyśle komputerowym
• przemyśle elektronicznym
• przemyśle chemicznym,
• przemyśle optycznym,
• przemyśle lotniczym,
• przemyśle spożywczym,
• instytutach naukowych i laboratoryjnych,
• biotechnologiach.

Buty ESD i inne środki ochrony indywidualnej

Pamiętajmy, że aby skutecznie zapobiegać powstawaniu ładunku elektrostatycznego na ciele pracownika musimy zastosować rownież inne środki ochrony indywidualnej. Są to:

• odzież antyelektrostatyczna,
• rękawice antyelektrostatyczne,
• pozostałe środki ochrony indywidualnej wykonane z materiału przewodzącego bądź takiego o ograniczonej zdolności do elektryzacji ( np maty antystatyczne, opaski).

Jako ciekawostka, dodamy, że dla nas wyładowanie staje się mocno odczuwalne i nieprzyjemne przy około 3000 V. Jednak już o wiele niższe napięcia mogą być przyczyną uszkodzenia elementów elektronicznych. Aby:

• wymazać informacje na dysku magnetycznym potrzeba tylko 100 V,
• stworzyć iskrę, która może zapalić wybuchowe gazy – 50 V,
• uszkodzić elementy elektroniczne – 30 V,
• uszkodzić wrażliwe elementy (np. mikrochipy, głowice odczytu dysku twardego) – potrzeba zaledwie 5 V.

Obuwie antystatyczne, a obuwie ESD – różnice

Obuwie antystatyczne różni się od obuwia ESD głównie posiadanymi właściwościami. Opór elektryczny obuwia ESD został zawężony do przedziału: 7,5 x 10⁵ Ω do 3,5 x 10⁷ Ω (0,75 MΩ do 35 MΩ) zgodnie z wytycznymi normy EN 61340-5-1. Na tej podstawie mogą one zostać zaliczone do obuwia ESD.

Podczas zakupu butów ESD zwróć uwagę na trzy najistotniejsze cechy:

• zgodność z normą,
• rodzaj podeszwy,
• Indywidualne preferencje i wygodę w noszeniu.

Efekt ESD występuje w każdej z kategorii obuwia ( SB, S1, S2, S3). Zawsze są one oznaczone widocznym okrągłym znaczkiem.

Obuwie ESD – podstawowe cechy

Podstawowe cechy butów ESD to:

• antystatyczność,
• absorpcja energii w pięcie,
• odporność na poślizg SRC,
• występowanie podszewki o wysokiej paroprzepuszczalności,
• amagnetyczność (brak metali).

Skutki wyładowań antyelektrostatycznych mogą być bardzo niebezpieczne i szkodliwe dla człowieka, m.in. mogą prowadzić do zatrzymania akcji serca bądź utraty przytomności. Zadaniem butów ESD jest wyrównanie potencjałów pomiędzy dwoma obiektami, aż do momentu powstania równowagi elektrycznej. Taki rodzaj wyładowania występuje w ułamkach sekundy, zazwyczaj w formie łuku napięcia lub iskry. Stosowanie butów ESD rekomendujemy w sytuacji, gdy zachodzi konieczność zapobiegania naładowaniu elektrostatycznemu pracownika poprzez odprowadzanie ładunków. Zachęcamy do sprawdzenia różnych modeli butów ESD TUTAJ.