BHP w pracy na wysokości – jak wyposażyć pracownika?

Wiele zawodów i stanowisk posiada odrębne wymogi dotyczące koniecznego sprzętu BHP i odzieży roboczej. Podobnie wygląda sytuacja z BHP w pracy na wysokości –  niezbędny jest w tym przypadku sprzęt chroniący przed upadkiem. Przepisy mówią, że wymaga się go podczas każdej pracy wykonywanej na wysokości powyżej 1 metra. Norma PN-EN 363 opisuje zasady doboru sprzętu asekuracyjnego. Jeśli podczas pracy na wysokości nie jest możliwe zastosowanie rusztowania, podnośników, pomostów lub barier, czyli tzw. ochron zbiorowych, to niezbędne jest stosowanie ochrony indywidualnej.

Ochrona indywidualna chroniąca przed upadkiem z wysokości

Do indywidualnego sprzętu BHP w pracy na wysokości, chroniącego przed upadkiem zaliczamy:

• podzespół kotwiczący,

    – jego główną rolą jest zapewnienie trwałego i wytrzymałego połączenia pomiędzy podzespołem łącząco – amortyzującym, a elementem konstrukcyjnym na stanowisku pracy. Podzespołem kotwiczącym mogą być np zaczepy nożycowe, trójnóg, liny kotwiczące, szyny, poprzeczna belka z punktem kotwiczącym i zastrzaśniki ( norma PN-EN 362). Punkty kotwiczenia natomiast obowiązkowo muszą spełniać wymagania normy PN-EN 795 ( Ochrona przed upadkiem z wysokości – Urządzenia kotwiczące ).

• Podzespół łącząco – amortyzujący,

   – jest umieszczany pomiędzy podzespołem kotwiczącym, a szelkami bezpieczeństwa. Głównym zadaniem podzespołu łącząco – amortyzującego jest zapobieganie spadaniu i/lub ograniczenie do minimum drogi spadania pracownika. W skład tego podzespołu wchodzą: urządzenia samohamowne (PN-EN 360), linka bezpieczeństwa (nie może przekraczać 2 m) z amortyzatorem włókienniczym (PN-EN 354) i urządzenie samozaciskowe z prowadnicą (PN-EN 353-2, PN-EN 358),

• Szelki bezpieczeństwa,

   – są zakładane przez pracownika w celu ochrony go przed upadkiem z wysokości. Szczegółowe zapisy dotyczące szelek bezpieczeństwa opisuje norma PN-EN 361 ( Indywidualny sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości ). Norma ta informuje również, że pracownik, który ma założone szelki bezpieczeństwa musi być połączony z punktem konstrukcji stałej za pomocą podzespołu łącząco- amortyzującego. Do głównych zadań szelek bezpieczeństwa należy więc rozłożenie sił działających na człowieka podczas spadania i wymuszenie odpowiedniej pozycji ciała podczas powstrzymywania spadania i po spadaniu.

W celu zapewnienia możliwie największego bezpieczeństwa pracownikom zawsze powinniśmy ściśle przestrzegać zasad BHP w pracy na wysokości.

BHP w pracy na wysokości

Podczas pracy na wysokości możemy zastosować jeden z poniższych systemów ochronnych. Wszystko jednak zależy od miejsca i rodzaju wykonywanej pracy. Sprzęt BHP:

• przeznaczony do ustalania pozycji podczas wykonywanej pracy,
• uniemożliwiający rozpoczęcie spadania z wysokości,
• którego zadaniem jest powstrzymanie spadania z wysokości.

Sprzęt powstrzymujący spadanie z wysokości

Do podstawowego indywidualnego sprzętu BHP chroniącego przed upadkiem z wysokości zaliczamy:

• szelki bezpieczeństwa,
• Przyrząd do pracy w podparciu,
• Kask ochronny,
• Podzespoły łącząco – amortyzujące,
• Zaczepy taśmowe,
• Karabinki,
• Urządzenia samohamowne.

BHP w pracy na wysokości w wysokiej temperaturze

Pewien rodzaj pracy wykonywanej na wysokości, jak np spawanie, może również nieść ryzyko termicznego uszkodzenia sprzętu. Mowa tu m.in. o szelkach bezpieczeństwa, podzespołach łącząco – amortyzujących i linkach nadających pozycję. Żeby zminimalizować takie ryzyko powinniśmy zastosować sprzęt odporny na działanie wysokich temperatur, bądź zorganizować stanowisko pracy w taki sposób, żeby była możliwość wyprowadzenia sprzętu BHP poza obszar działania czynników gorących.

W tym przypadku warto, abyśmy zwrócili uwagę, żeby szelki bezpieczeństwa były wykonane z materiałów zabezpieczających przed wysoką temperaturą i osłonięte odzieżą trudnopalną. Podzespoły łącząco – amortyzujące powinny być wykonane z elementów stalowych i linek poliamidowych w oplocie konopnym impregnowanych niepalnie.

Normy dotyczące indywidualnego sprzętu chroniącego przed upadkiem z wysokości

Poniżej opisujemy normy, zgodnie z którymi muszą być wydane odpowiednie certyfikaty bezpieczeństwa:

• PN-EN 341:1999 (Indywidualny sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości. Urządzenia do opuszczania)
• PN-EN 353-1:2003 (Indywidualny sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości. Urządzenia samozaciskowe ze sztywną prowadnicą)
• PN-EN 353-2:2003 (Indywidualny sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości. Urządzenia samozaciskowe z giętką prowadnicą)
• PN-EN 354:2003 (Indywidualny sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości. Linki bezpieczeństwa)
• PN-EN 355:2003 (Indywidualny sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości. Amortyzatory)
• PN-EN 360:2003 (Indywidualny sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości. Urządzenia samohamowne)
• PN-EN 361:2003 (Indywidualny sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości. Szelki bezpieczeństwa)
• PN-EN 362:2005 (Indywidualny sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości. Łączniki)
• PN-EN 363:2003 (Indywidualny sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości. Systemy powstrzymywania spadania)
• PN-EN 365:2005 (Indywidualny sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości. Ogólne wymagania dotyczące instrukcji użytkowania oraz znakowania)

Sprzęt BHP w pracy na wysokości ma za zadanie przede wszystkim chronić pracownika przed upadkiem. Zawsze powinien być sprawdzany każdorazowo przed użyciem, zgodnie ze wskazówkami producenta. Konieczne są także przeglądy fabryczne i cykliczne przeglądy okresowe- co najmniej raz do roku.